Türkiye’de Kaç Tane Hastane Vardır? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Değerlendirme
Türkiye’de Kaç Tane Hastane Vardır?
Türkiye’deki hastaneler, sağlık hizmetlerinin erişilebilirliğini ve kalitesini belirleyen temel unsurlardan biridir. Ancak, bu hastanelerin sayısı ve erişilebilirliği sadece bir sayıdan ibaret değildir. Bu yazıda, Türkiye’deki hastane sayısının toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açısından ne anlam ifade ettiğini inceleyeceğiz. Gözlemlerim ve günlük hayatımdan örnekler vererek, hastanelere erişimin, farklı toplumsal gruplar için nasıl farklılıklar yarattığını tartışacağım.
Sağlık Erişimi ve Toplumsal Cinsiyet
İstanbul’da yaşayan bir genç olarak, toplu taşımada veya sokakta gördüğüm sahneler bazen sağlık hizmetlerine erişimin toplumsal cinsiyet üzerinden şekillendiğini gösteriyor. Kadınların sağlık hizmetlerine ulaşmada yaşadığı zorluklar, toplumun toplumsal cinsiyet rollerine nasıl sıkı sıkıya bağlı olduğunu gözler önüne seriyor. Kadınların genellikle ev içi yükümlülüklerinin daha fazla olması ve iş gücüne katılım oranlarının düşük olması, hastaneye gitme kararlarını da etkileyebiliyor. Bazı kadınların, özellikle kırsal alanlarda, sağlık hizmetlerine ulaşmak için şehir merkezlerine gitme zorluğu, fiziksel erişimden çok daha fazlasını ifade eder.
İstanbul’daki bazı hastanelerin özellikle kadın sağlığına yönelik hizmetlerdeki yetersizlikleri, bu gruptaki bireylerin daha fazla mağduriyet yaşamasına neden olabiliyor. Kadınların psikolojik sağlık hizmetlerine erişiminde yaşanan engeller ve kadın hastalıklarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmayan doktorlar, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sağlık alanındaki yansımasıdır.
Çeşitlilik ve Erişim Eşitsizliği
Türkiye’de hastaneler, yalnızca bir sayıdan ibaret değildir; aynı zamanda hastanelerin sunduğu hizmetler de farklı gruplar için eşit değildir. İstanbul gibi büyük bir şehirde, özel hastaneler ve devlet hastanelerinin sunduğu sağlık hizmetleri arasında büyük bir fark bulunmaktadır. Özel hastaneler, genellikle daha hızlı hizmet ve daha konforlu ortamlar sunsa da, bu tür hastanelerin fiyatları, dar gelirli bireylerin erişebileceği seviyede değildir. Bu, çeşitlilik anlamında ciddi bir eşitsizlik yaratır.
Özellikle düşük gelirli ailelerin çoğunlukla devlet hastanelerine başvurduğu gözlemleniyor. Ancak devlet hastanelerindeki yoğunluk ve uzun bekleme süreleri, bu gruptaki bireylerin sağlık hizmetine zamanında erişmesini engelliyor. Örneğin, sokakta gördüğüm bir kadın, 4 yaşındaki çocuğunu tedavi ettirmek için saatlerce hastane sırasına beklemek zorunda kalıyor. Bu tür durumlar, düşük gelirli bireylerin, özellikle de kadınların, sağlık hizmetlerine erişimlerini zorlaştırıyor.
Sosyal Adalet ve Sağlık Hizmetleri
Sosyal adalet, sağlık hizmetlerinde de önemli bir yer tutuyor. Türkiye’deki hastanelerin sayısı ve kalitesi, aynı zamanda sağlık hizmetlerine erişimdeki adaleti de belirliyor. Yüksek gelirli sınıfların, özel hastanelere kolayca ulaşabilmesi, diğer sosyal sınıflardan daha avantajlı olmalarını sağlıyor. Bu da, sağlık hizmetlerine erişimde derin bir eşitsizlik yaratıyor. Sosyal adalet açısından bakıldığında, toplumsal sınıf ve ekonomik durum, insanların sağlıklarını nasıl koruyacaklarını belirleyen birinci etkenlerden biri oluyor.
İstanbul’daki bir devlet hastanesinde gözlemlediğim bir diğer sahne, yaşlı bir adamın sosyal güvencesi olmadığı için tedaviye başvurduğu hastanede yıllarca tedavi görmeye devam etmesiydi. Hastaneler, bazen bu tür kesişen sorunlara çözüm bulmakta zorlanabiliyor. Sosyal güvencesi olmayan bir birey için hastane, sadece bir sağlık merkezi değil, aynı zamanda sosyal adaletin sınandığı bir alan oluyor.
Farklı Grupların Sağlık Hizmetlerinden Etkilenmesi
Türkiye’deki hastanelerin sayısı, hastaların yaşadığı bölgelere ve sosyal durumlarına göre farklılıklar gösteriyor. Örneğin, kırsal alanlarda yaşayan bireyler için hastanelere erişim daha zordur. Büyük şehirlerdeki hastaneler daha gelişmişken, küçük şehirlerdeki hastaneler bazen yeterli donanıma sahip olmayabiliyor. Bu da, özellikle kırsal bölgelerdeki düşük gelirli bireyler için büyük bir engel oluşturuyor. Ayrıca, engelli bireylerin hastanelerde karşılaştığı fiziki engeller de önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor.
Günlük Hayatta Gözlemler ve Sağlık Hizmetlerine Erişim
Sokakta veya işyerinde, genellikle sağlık hizmetlerine erişimin, sadece bir hastane sayısından çok daha fazla şeyi ifade ettiğini gözlemliyorum. Örneğin, işyerimdeki arkadaşlarım arasında bazılarının hastane hizmetlerine erişim konusunda yaşadığı güçlükler, sadece işten izin almakla ilgili değil, aynı zamanda hastanelerin bulunduğu yerler ve o bölgelere ulaşım koşullarıyla ilgilidir. Özellikle toplu taşıma araçlarında, bazı hastanelere gitmek için birden fazla aktarma yapmanız gerekebiliyor. Bu da, özellikle düşük gelirli ve engelli bireyler için bir engel oluşturuyor.
Sonuç
Türkiye’deki hastane sayısı, sadece fiziksel bir sayıdan ibaret değildir. Bu hastanelerin sunduğu hizmetler, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açısından birçok sorunu gün yüzüne çıkarıyor. Kadınların, düşük gelirli bireylerin ve engelli insanların sağlık hizmetlerine erişimi, genellikle toplumsal yapının bir yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Bu yüzden, sağlık hizmetlerinin daha adil ve erişilebilir olması için yalnızca hastane sayısının artırılması değil, aynı zamanda bu hastanelerin sunduğu hizmetlerin toplumsal çeşitliliği göz önünde bulundurarak düzenlenmesi büyük önem taşıyor.